Hậu Quả Pháp Lý Khi Sử Dụng Bằng Tốt Nghiệp Giả – Những Điều Bạn Cần Biết

I. Thực Trạng Sử Dụng Bằng Giả Hiện Nay

Hiện nay, tình trạng mua bán và sử dụng bằng cấp giả tại Việt Nam đang trở thành một vấn đề nhức nhối. Đặc biệt, các loại bằng tốt nghiệp cấp 3, bằng đại học giả được rao bán trên mạng xã hội hay tại các tổ chức trung gian với mức giá hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Những đối tượng mua bằng giả thường hướng tới việc hợp thức hóa hồ sơ xin việc, hoàn thành tiêu chí tuyển dụng hoặc thăng tiến trong công việc.

Nguyên nhân chính dẫn đến việc phổ biến này có thể kể đến:

1. Nhu cầu của người sử dụng: Họ mong muốn đạt được các mục tiêu nhanh chóng mà không cần phải qua quá trình học tập chính quy.
2. Áp lực xã hội thiên về bằng cấp: Xã hội Việt Nam vẫn còn nặng nề trong việc đánh giá năng lực con người dựa trên bằng cấp nhằm đảm bảo vị trí trong công việc.
3. Quản lý lỏng lẻo: Nhiều trường hợp sử dụng bằng giả nhưng không bị cơ quan có thẩm quyền phát hiện hoặc chế tài xử lý chưa đủ mạnh để răn đe.

Đáng chú ý, các công nghệ tinh vi như in ấn hiện đại, tạo ra mẫu chữ ký, con dấu sắc nét, khiến việc phát hiện bằng giả trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

II. Nhận Biết Văn Bằng Giả – Các Phương Pháp Hiệu Quả

Làm sao để phát hiện một văn bằng tốt nghiệp giả? Dưới đây là một số cách nhận diện phổ biến:

1. Tra Cứu Văn Bằng Trực Tuyến

Nhiều trường đại học hiện nay đã triển khai hệ thống tra cứu văn bằng trên các website chính thức. Với mã số hiệu cụ thể, bạn có thể xác minh thông tin liên quan đến chủ sở hữu bằng đó. Điều này rất hữu ích để đối chiếu độ chính xác của bằng cấp được cung cấp.

2. Kiểm Tra Chữ Ký và Con Dấu

Các bằng giả thường có chữ ký kém tinh xảo, nét chữ có dấu hiệu tô đậm hoặc đứt đoạn. Bên cạnh đó, con dấu của những bằng này cũng thường không đạt chuẩn về kích thước, độ sắc nét, màu sắc. Đây là cách thức nhận diện đơn giản và hiệu quả nhất.

3. Kiểm Tra Mã Hiệu Văn Bằng

Mỗi bằng cấp thật đều có mã số hiệu duy nhất, lưu trữ tại cơ quan đào tạo. Việc đối chiếu mã hiệu bằng cấp với nhà trường thường giúp nhanh chóng xác định văn bằng đó là thật hay giả.

4. Xác Minh Trực Tiếp Với Cơ Quan Cấp Bằng

Liên hệ trực tiếp với cơ sở giáo dục để xác minh tính hợp pháp của văn bằng là cách hiệu quả tuy nhiên mất nhiều thời gian hơn. Đối với cơ quan nhà nước hoặc công ty lớn, quy trình này được ứng dụng thường xuyên để tránh tuyển dụng nhầm nhân sự gian lận.

III. Sử Dụng Bằng Tốt Nghiệp Giả – Hình Phạt Ra Sao?

Theo quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi làm giả hoặc sử dụng bằng giả để thực hiện các hoạt động trái pháp luật sẽ phải đối mặt với các chế tài nghiêm minh:

• Phạt tiền: Từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
• Phạt tù giam: Từ 6 tháng đến 7 năm, tùy theo mức độ nghiêm trọng của vi phạm.
• Các hình thức phạt bổ sung: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.

Đặc biệt, nếu hành vi sử dụng bằng giả nhằm mục đích lừa dối trong các hoạt động công vụ, tuyển dụng, người vi phạm có thể đối diện mức phạt tù dài hạn đến 7 năm. Ngoài ra, trong trường hợp nhiều bằng cấp giả được sử dụng hoặc sản xuất đồng loạt nhằm thu lợi bất chính, hình phạt còn nghiêm trọng hơn.

Xử lý trong lĩnh vực lao động:

Mặc dù Bộ luật Lao động không quy định riêng biệt hình thức xử lý vấn đề này, nhưng hợp đồng lao động ký kết dựa trên sự gian dối (sử dụng bằng giả) có thể bị tuyên vô hiệu. Doanh nghiệp có quyền sa thải và xử lý người lao động có hành vi vi phạm này theo quy định pháp luật.

IV. Chế Tài Đối Với Hành Vi Làm Và Bán Bằng Giả

Từ năm 2021, hành vi sản xuất, kinh doanh văn bằng giả không còn chỉ bị xử lý hành chính như trước đây. Theo Nghị định 04/2021/NĐ-CP, các cá nhân, tổ chức làm bằng giả sẽ phải đối mặt với trách nhiệm hình sự theo Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015. Hình phạt cụ thể:

• Phạt tiền: Tới 100.000.000 đồng.
• Phạt tù: Lên tới 7 năm tù giam, tùy mức vi phạm.
• Tịch thu tang vật: Các công cụ, tài liệu phục vụ hoạt động làm giả văn bằng.

Điều này đã giúp thắt chặt cơ chế kiểm soát và răn đe hiệu quả đối với những tổ chức, cá nhân buôn bán trái pháp luật trong lĩnh vực này.

V. Thắc Mắc Phổ Biến Về Hành Vi Liên Quan Đến Bằng Giả

1. Sử dụng bằng giả xin việc làm có bị phạt không?

Bên cạnh việc sa thải hay hủy hợp đồng lao động, người vi phạm còn có thể bị xử lý hình sự hoặc phạt hành chính, tùy theo mức độ vi phạm của hành vi.

2. Mua bằng giả nhưng không sử dụng có vi phạm pháp luật không?

Hành vi mua bằng giả nhưng chưa sử dụng vẫn bị coi là vi phạm bởi Luật Hình sự quy định việc tàng trữ hoặc sở hữu tài liệu giả cũng có thể bị xử phạt. Mức phạt hành chính áp dụng từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng nếu không truy cứu hình sự.

---

Những vấn đề xoay quanh bằng giả không chỉ ảnh hưởng đến tính minh bạch trong giáo dục và thị trường lao động mà còn dần biến thành tệ nạn xã hội cần được kiểm soát chặt chẽ. Nếu bạn đang tìm hiểu thêm về các vấn đề pháp lý liên quan, vui lòng tham khảo các dịch vụ hữu ích tại: làm bằng cấp 3 uy tín, dịch vụ làm bằng cấp 3 tại Hải Phòng, hoặc mua bằng cấp 3 tại Thái Nguyên.

---

Tài liệu tham khảo:

1. Bộ luật Hình sự Việt Nam 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017).
2. Nghị định 04/2021/NĐ-CP.
3. Các văn bản hướng dẫn thuộc lĩnh vực giáo dục và lao động.